O Συνεταιρισμός ΘΕΣγη πιστός στο όραμα του συνεχίζει να επενδύει στην έρευνα και στην ανάπτυξη του Αγροτικού Τομέα και συμμετέχει στο πιλοτικό πρόγραμμα της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας, το οποίο έχει ως στόχο τη διερεύνηση αειφορικών πρακτικών καλλιέργειας που θα οδηγήσουν σε μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα.
Η προσπάθεια πραγματοποιείται στο πλαίσιο του Προγράμματος Συμβολαιακής Καλλιέργειας Βυνοποιήσιμου Κριθαριού της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας με τον Συνεταιρισμό Αγροτών Θεσσαλίας και της ευρύτερης στρατηγικής των δύο συμβαλλόμενων για βιώσιμη ανάπτυξη.
Συγκεκριμένα, στην περιοχή του Κραννώνα Λάρισας επιλέχθηκε πιλοτικός αγρός 30 στρεμμάτων βυνοποιήσιμου κριθαριού, στον οποίο θα πραγματοποιηθεί μειωμένη χρήση συνθετικών αζωτούχων λιπασμάτων.
Είναι επιστημονικά αποδεδειγμένο, ότι η χρήση συνθετικών αζωτούχων λιπασμάτων αποφέρει το μεγαλύτερο ποσοστό (περίπου 27-57%) από τις συνολικές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα (CO2) που εκλύονται από τις καλλιέργειες σιτηρών. Αυτό οφείλεται σε δύο βασικούς λόγους. Από τη μία πλευρά, η παραγωγή ανόργανων λιπασμάτων αζώτου συνδέεται με τη χρήση μη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και υψηλών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και από την άλλη, η εφαρμογή αζωτούχων λιπασμάτων στο χωράφι προκαλεί άμεσες και έμμεσες εκπομπές υποξειδίου του αζώτου (Ν2Ο) από το έδαφος, οι οποίες επηρεάζουν σημαντικά το αποτύπωμα άνθρακα στην παραγωγή σιτηρών.
Επομένως, για να καταγραφτεί μία σημαντική μείωση του αποτυπώματος άνθρακα στην καλλιέργεια του κριθαριού θα πρέπει ή να περιοριστεί η χρήση των συνθετικών αζωτούχων λιπασμάτων ή εάν βελτιωθεί η αποδοτικότητα χρήσης του αζώτου. Ωστόσο, υπάρχουν κάποιοι περιορισμοί που πρέπει να ξεπεραστούν για την επίτευξη του στόχου:
- Ένας τρόπος για τη μείωση του αποτυπώματος άνθρακα ανά κιλό παραγόμενου καρπού είναι η αύξηση της παραγωγικότητας. Ωστόσο, η παραγωγικότητα των καλλιεργειών συνδέεται στενά με την αζωτούχο λίπανση.
- Μία σημαντική μείωση στη χρήση των ανόργανων αζωτούχων λιπασμάτων είναι πιθανό ότι θα επιφέρει μείωση στη συγκέντρωση πρωτεΐνης των καρπών η οποία μπορεί να οδηγήσει το παραγόμενο προϊόν εκτός των απαιτούμενων ποιοτικών προδιαγραφών.
- Το αποτύπωμα άνθρακα στο βυνοποιήσιμο κριθάρι μπορεί επίσης να μειωθεί αν αυξηθεί ο άνθρακας που αποθηκεύεται μέσα στο έδαφος. Δηλαδή αν αυξηθεί σταδιακά την οργανική ουσία του εδάφους. Αυτό γίνεται είτε μέσω της εντατικής χρήσης κοπριάς ή κομπόστ, είτε μέσω της ενσωμάτωσης των φυτικών υπολειμμάτων στο έδαφος , είτε με τη χρήση οργανικών λιπασμάτων. Ωστόσο, όλες αυτές οι εναλλακτικές λύσεις παρά το γεγονός ότι περιορίζουν το αποτύπωμα άνθρακα και ταυτόχρονα προσφέρουν άζωτο σε οργανική μορφή, συνοδεύονται και από σημαντικά μειονεκτήματα .
Άρα, απαιτείται να βρεθεί μία χρυσή τομή για τη διατήρηση ή ακόμα και την αύξηση της παραγωγικότητας του βυνοποιήσιμου κριθαριού και την ορθολογική χρήση της ανόργανης αζωτούχου λίπανσης. Στο πλαίσιο αυτό η παρούσα έρευνα ακολουθώντας τη μεθοδολογία της Ανάλυσης Κύκλου Ζωής θα προσπαθήσει να προσφέρει απαντήσεις στα εξής ερωτήματα:
- Μπορεί να περιοριστεί η να μηδενιστεί το ανόργανο άζωτο που χορηγείται μέσω της βασικής λίπανσης;
- Μπορούν τα λιπάσματα βραδείας αποδέσμευσης να διαδραματίσουν ουσιαστικό ρόλο στην αύξηση της αποδοτικότητας χρήσης του αζώτου και ταυτόχρονα στον περιορισμό των συνολικών μονάδων αζώτου που χορηγούνται στο χωράφι;
- Είναι δυνατόν η χρήση οργανικών λιπασμάτων που χορηγούνται μέσω του λιπασματοδιανομέα της σπαρτικής να αντικαταστήσουν την ανόργανη βασική λίπανση και ταυτόχρονα να βοηθήσουν στην αύξηση της οργανικής ουσίας των εδαφών;
Τα παραπάνω ερωτήματα εκτός από το πρίσμα της Ανάλυσης Κύκλου Ζωής θα απαντηθούν από την οπτική της παραγωγικότητας αλλά και οικονομικότητας.